मेची–महाकाली जनजागरण अभियान–०६६ र यसले उठाएका प्रश्नहरु–४

युवा कम्युनिस्ट, अंक २, फाल्गुन २०६६
पेज – ३
उदय राई

के गर्ने ? यो प्रश्नले जहिले पनि व्यवस्थित योजना खोज्छ । हाम्रो पार्टीको वर्तमान अवस्था र देशमा पैदा भएको क्रान्तिकारी संकटको बारेमा अत्यन्त गंभिरताको साथ सोचविचार गर्दैै निम्नत्तम आवश्यकतालाई चुम्ने गतिशिलताको माग अहिलेको बस्तुगत सामाजिक विद्यमानताले खोजेको छ । यदि यस्तो परिस्थितिमा हामी ठीक–ठीक योजना र कार्यान्वयन गर्ने साहस र सामथ्र्य राख्दैनौ भने हाम्रा गतिविधिहरुका परिणाम शुन्य प्राय हुन्छन् । यो सम्बन्धि लेनिनको चर्चित लेखकी “के गर्ने” भन्ने प्रसंगलाई चर्चा गर्न आवश्यक छ । यस लेखकीमा मुलतः निम्न महत्वपूर्ण पक्षलाई उनले उठान गर्न खोजेका छन्, १) अवसरवादी चिन्तनमाथि प्रहार (अर्थवादी दृष्टिकोणको विरोध), २) स्वतस्फुर्तवादी दक्षिणपन्थी दृष्टिकोणको विरोध (चेतना पक्षलाई गौण मान्ने प्रवृतिको विरोध, उनले ऐतिहासिक भौतिकवादलाई बुझ्ने सवालमा कार्लकाउत्स्कीले फिजाएको भ्रमको विरोध र एउटा देशमा समाजवादको प्रयोग गर्ने सवालमा दिइएको दृष्टिकोण), त्यो बेलामा यो सामान्य बुझाई थिएन, ३) योजनाबद्ध पार्टीको क्रान्तिकारीकरण र सत्ता प्राप्तिको संघर्षलाई तेज बनाउने कुरा हामी सबैले सहि ढंगले बुझ्न र त्यही दिशामा क्रमशः व्यवहारमा जान ढीला गरिनुहुन्न भन्ने निस्कर्ष दिन्छ । निश्चित उद्देश्य र त्यसलाई प्राप्त गर्ने निश्चित योजना नहुने हो भने त्यस्तो गतिविधि स्वतफुर्तवादको चौघेरामा कैद भइरहेको हुन्छ । हामी देख्न सक्छौ कि सहि बुझाइ र कार्यान्वयनको कारण सन् १९०१ पछिका रुसीजनवादी आन्दोलनले सशक्तता पाएको इतिहास । त्यसरी नै हामीले अहिले हाम्रो पार्टीमा उठिरहेका हरेक प्रश्नहरुको जवाफ र परिस्थितिको सामना गर्ने प्रश्न आधारभुतरुपले त्यस्तै सहि बुझाई र त्यहि अनुसारको कार्यान्वयनबाट नै संभव छ । यसको मतलब जडशुत्रवादी ढंगको बुझाइ होइन । हामी हरेक समस्याको समाधान खाली (मात्र खाली) सैद्धान्तिक र बैचारिक कोणबाट मात्र हल गर्न खोज्छौ भने त्यो गलत र एकांकी हुन्छ । त्यसैले माओको व्यवहार र सिद्धान्त बीचको अन्तरसम्बन्ध सम्बन्धि व्याख्या “सिद्धान्तविनाको व्यवहार अन्धो हुन्छ, व्यवहारविनाको सिद्धान्त ल¨डो हन्छ ।” लाई सामान्य तर हरपल ध्यान पु¥याउने विषयमा चुक्छौ भने हामी सहि बाटोमा छैनौ भन्ने सत्यतालाई यहा“नेर मनन गर्न आवश्यक छ ।
अहिले यो प्रश्नमा बहुदल आएपछि विशेषगरी आफुलाई कम्युनिस्ट भन्ने पार्टीहरुले कम्युनिस्ट आन्दोलनलाई शहरकेन्द्रीत, त्यसमा पनि सामान्य औपचारिकतामा सीमित हुने कार्यक्रमहरुलाई प्रश्रय दिएको देख्दा माक्र्सवादको प्रश्न गफ गर्ने प्रसंगमा परिणत भएको देखिन्छ । ग्रामीण वर्ग संघर्षलाई चर्काउदै नया“ जनवादी क्रान्तिको बाटोबाट नेपाली क्रान्तिको दिशा अगाडी बढ्छ र यो कार्यदिशा नै ठीक हो भन्नेहरु न त ग्रामिण वर्गसंघर्षमा व्यवस्थितरुपले होमिएको पाउछौ, न शहरी विद्रोह वा शहरी विद्रोह र ग्रामीण वर्गसंघर्ष बीचको समायोजनको कार्यदिशाबाट नेपाली क्रान्ति संभव छ भन्नेहरुले वर्गसंघर्षका कार्यक्रमहरु योजनाबद्ध उठाएको पाउछौ, जसले गर्दा कम्युनिस्ट आन्दोलनका आधारभुत वर्ग वा समुदाय अन्योल वा बुर्जुवा शक्ति र कम्युनिस्ट शक्ति बीच स्पष्ट भेद छुट्याउन नसक्ने स्थितिबाट भौतारिनु परेको छ । बरु निरंकुश पंचायतभित्रको कम्युनिस्ट आन्दोलनले वर्गसंघर्षका केहि पहलुहरुलाई व्यवहारबाटै उठान गरेको दृष्टान्त पाउछौ । केही मात्रामा भए पनि आधारभुतवर्ग प्रतिक्रियावादी वर्गसंग व्यवहारिक रुपबाटै निर्णयार्थ प्रस्तुत हुन खोजेको पाउछौ । यसको अर्थ अहिले केहि पनि भएको छैन त ? त्यस्तो पनि होइन । ०४६ सालपछि सैद्धान्तिकरुपमा आधारभुत कार्यदिशा ठीक बोकेका पार्टीहरु पनि कार्यक्रमिकरुपले अलग र व्यवस्थित ढंगले प्रस्तुत हुन सकेको देखिदैन । बरु उग्रवामपन्थी भड्काववादी कोणबाट कार्यान्वयन गर्न गएकोे छ । आज आएर यो शक्ति आत्मसमर्पणकारी दिशामा उन्मुख हुदै गएको छ । जसले गर्दा त्यहा“का आधारभुत वर्ग र क्रान्तिका लागि लडेका इमान्दार योद्धाहरु वितृष्णाको न्याउरोमुख लगाउनु पर्ने बाध्यताबाट वा बाध्यात्मक नीयतिबाट गुज्रनु पर्ने अवस्था सृजना भइरहेकोछ । यो प्रकारको अवस्थाले पनि क्रान्तिकारी आन्दोलनलाई घाटा र प्रतिक्रियावादीहरुलाई सहयोग पुग्ने छर्ल¨ छ । त्यसैले फेरि पनि कम्युनिस्ट आन्दोलनले पगड्नु पर्ने बाटो वर्गसंघर्षको बाटोलाई त्यो बाटोमा छुटेका तर छुटाउनै नहुने कडीलाई जोड्दै अगाडी बढ्नु पर्ने तड्कारो आवश्यकता छ । त्यो कडी, पंचायतकालमा जति मात्रामा त्यस्तो संघर्ष उठेको थियो (यसको मतलव आवश्यक मात्रामा थियो भन्ने होइन) त्यो बेलादेखि खाडल रहेको सा“च्चै वर्गसंघर्षका कार्यक्रम उठान गर्न विलम्ब नगर्दैै टुटेको कडीलाई ठीक ढंगले जोड्न सकेमा, त्यसमा पनि अहिले देखिएको कम्युनिस्ट आन्दोलनप्रतिको आकर्षणलाई कायम राख्दै सत्ता प्राप्तिको दिशामा अघि बढ्न सकिन्छ । नत्र वाद–प्रतिवाद, क्रिया–प्रतिक्रिया, पक्ष–विपक्ष वा तर्क–वितर्क गर्दै हामी सबै प्रतिक्रियावादीहरुले रुचाउने परिणामका हिमायतीमा परिणत हुनेछौ । त्यसैले “के गर्ने” भन्ने प्रश्न अझ हामी सबै क्रान्तिकारीहरुको लागि गंभिर बनेको छ । किनभने हामी लथालि¨ र केहि गर्न (यसको अर्थ सामान्य प्रसंगमा होईन ।) नसक्ने अवस्थामा छैनौ । तर यो शक्ति सन्तुलन कम्युनिस्ट सत्ता निर्माण त के, यो अवस्थालाई वामपन्थी दृष्टिकोणको समकक्षमा पनि परिणामको हिसाबले अवतरण गराउन सकिएन भने आत्मरत्तिको राजनीति हाम्रो हात लाग्ने परिणाम हुनेछ ।
हाम्रो पार्टीको एकताको सातौ महाधिवेशनले नेपाली क्रान्तिको बाटो नया“ जनवादी क्रान्ति हो, यो निकट आसन्न क्रान्ति बन्दै गएको छ । यो खाली प्रचारात्मक रणनीतिक प्रश्न मात्र होइन कि कार्यनीतिक राजनीतिक कार्यदिशाको चरणबाट वा अवस्थाबाट गुज्रिरहेकोछ । यसको लागि वस्तुगत परिस्थिति अनुकलत्तम वा क्रान्तिकारी संकटबाट गुज्रिरहेको छ भने सच्चा माक्र्सवादीको आत्मगत पक्ष बहस योग्य छ भन्ने सार निकालेको छ । यसको लागि ग्रामिण वर्गसंघर्षलाई जोडदिदै जनविद्रोहको ठीक समायोज हुन आवश्यक छ । अर्धसामन्ती तथा अर्धऔपनिवेशिक अवस्थाको शासन–व्यवस्थामा, १) राष्ट्रियता, स्वाधिनता तथा सार्वभौमसत्ताको पक्षमा कठिन तर विजय प्राप्तिको लडाई, २) प्रतिक्रियावादी राज्यको ध्वंस्त, र ३) जनवादीसत्ता निर्माणको अभियानबाट नै क्रान्तिकारी आन्दोलनलाई अगाडी बढाउनु पर्ने भएकोले लेनिन र माओले भने झै विशेष योजनाका साथ प्रस्तुत र कामयाव हुनु पर्ने आवश्यकतालाई “मेची–महाकाली जनजागरण अभियान–०६६” सम्म आईपुग्दा हामी कति योजनाबद्धका साथ प्रस्तुत भएका छौ ? गंभिर समिक्षा गर्दै अगाडी बढेका छौ ? प्रश्नचिन्ह खडा भएको छ । तरबार हामीले ठीक ढंगले चलाएका छौ ? ताकि त्यो ठीक ठाउ“मा नै प्रहार भएको होस् । के हाम्रो गतिविधि आधारभुत वर्ग र समुदायको आकर्षणको केन्द्र बन्ने दिशामा छ कि विकर्षण वा न आकर्षण, न विकर्षणको विन्दुमा छौ ? गंभिर बन्न आवश्यक छ ।
यो जागरण अभियाने हाम्रो पार्टीको समस्याहरु, अवस्था , आवश्यकता, र वर्तमान परिस्थितिमा क्रान्तिकारीकरणको अबको दिशा बारेमा गंंभिर संस्थागत छलफल गरेर निस्कर्षमा पुग्नु पर्ने तितो सत्यलाई उजागर गरेको छ । यि सबै विषयमा संस्थागत छलफल, निस्कर्ष र कार्यान्वयनको तहमा जानु नै परिवर्तनकारीहरुको सही विकल्प हुन्छ । यसको अर्थ सामान्य नियम अनुसार र ठीक समयमा नै पहल हुन आवश्यकता छ । सामान्य नियम र ठीक समयमा नै समस्याहरुको हल र क्रान्तिकारीकरणको दिशामा नजाने हो भने त्यसले कयौ प्रकारका समस्याहरु पैदा गर्दै लैजान्छ, समस्याहरुले बहुआयमिक नकारात्मक परिणामहरु दिन थाल्छ । अव हामीले यि सबै पाटोहरुमा छलफल गर्न आवश्यक छ । समस्याहरुको सल्यक्रिया एकातिर छ ,तर अर्कोतिरबाट समस्याको समाधान गर्न खोजिन्छ भने त्यो व्यवहारिक र विज्ञान सम्बत हुनैसक्दैन । हामी त्यहि गोलचक्करमा फसिरहेका त छैनौ ? प्रश्न उठिरहेको छ । समसामयिक कार्यनीतिक प्रश्नमा जहिले पनि हामी चुकिरहन्छौ भने हाम्रा गतविधि बसिवियालो मात्र हुन्छ, क्रान्तिकारीकरण हुने छैन, हामी यस्तो महान अभियानमा हुनु र नहुनुको फरक क्रान्तिकारीकरणको कोणबाट के मा फरक रह्यो त ? भन्ने प्रश्नले गिज्याइरहनेछ ।
अब हामी कसरी क्रान्तिकरीकरणको दिशामा जाने ? हाम्रो पार्टीको अस्तित्व पश्चात हामीले के ग¥यौ ? कसरी ग¥यौ ? कति ग¥यौ ? हाम्रो शक्ति अनुसार यो पर्याप्त थियो कि थिएन ? भएका उपलब्धिहरु कसो गरेर प्राप्त भयो ? भन्ने कुराको यथार्थताको धरातलबाट हामी सबै गुज्रिसक्यौ । हाम्रो विगतको पाटो समिक्षा गर्दै वर्तमान र भविष्यको क्रान्तिकारी सुनिश्चिततालाई कसरी बढाउने भन्ने प्रश्नको हल हामीले तत्काल निर्धारण गर्दै हामी क्रान्तिकारीहरु अगाडी नबढ्ने हो भने हामी क्रन्तिकारी हौ भन्ने कुरा बकम्फुसे गफ मात्र हुनसक्छ । किनभने हामीले पू“जीवादीहरुले जतिको पनि गर्न सकिरहेका हुदैनौ । यि सबै पाटोहरुलाई केलाउदा निश्चय पनि हाम्रो बाटो निश्चित र ठोस रुपको बनाउन सक्छौ । यसको लागि हामी निम्न कुराहरुमा एक ठाउमा हुन आवश्यक छ ।
१) वर्गसंघर्षः– संघर्षको स्वरुपलाई “तलबाट” र माथिबाट” व्यवस्थित, ठीक कार्यान्वयनसाथ र आधारभुत वर्ग समावेश हुनसक्ने बनाउन आवश्यक छ । हाम्रो र सामन्त, पू“जीपति तथा दलाल नोकरशाहीहरुको बीच कडा र फरक संघर्ष तर ठीक कार्यक्रम दिन सक्नु पर्दछ । हामी र प्रतिक्रियावादी शक्तिहरु बीचको आन्दोलनमा तात्विक भिन्नता दिन नसक्ने हो भने क्रान्तिको आधारभुत वर्ग आकर्षित हुनै सक्दैन । यस्तो भयो भने र त्यसो गर्न नसकेको खण्डमा हामीद्वारा सृजित परिणामहरु पनि प्रतिक्रियावादी प्रकार कै हुने छ । यसो भयो भने न वर्ग संघर्ष, न त खुलाआम प्रतिक्रियावादी प्रकारको संघर्षमा नै रुमलिरहेने स्थिति हुने छ ।
२) कार्यदिशा र आवधिक योजनाः– “के गर्ने” भन्ने प्रश्नले जहिले पनि व्यवस्थित योजनामा जाने कुरालाई संकेत गर्दछ । त्यसको लागि तत्कालिन कार्यदिशा अनुसार आवधिक योजना तय गरी योजनालाई पछ्याउने प्रश्न प्रमुख बन्दछ । योजनाको मापदण्डमा जान सम्पूर्ण शक्ति होमिन सक्ने स्थिति सृजना गर्न सक्नु प¥यो । यसको लागि बैचारिक र मिलिटेन्ट शक्ति समायोजनमा जानु पर्दछ । यसो हुदा कति र त्यतिको प्रश्न होइन, कसरी र कहा“बाट शुरु गर्ने भन्ने प्रश्न प्रमुख हुन आउछ । यसको अर्थ आत्मगत पक्षको निर्माण स्वतस्फुर्तवादको आधारबाट होइन, योजनाको कार्यान्वयनबाट निर्माण गर्नु पर्दछ भन्ने सत्यताबाट गुज्रन आवश्यक छ । यो यतिबेला शुरुवात संभव छ जतिबेला हामी जतिभए पनि योजनामा जान साहस र आवश्यक ठान्दछौ । यसो गर्न हामीले धेरै चीज त्याग्न र नया“ निर्माण गर्न आ“ट गर्न सक्नुपर्दछ ।
३) मिलिटेन्ट पार्टीको निर्माणः– क्रान्तिकारी पार्टी बन्न पार्टीपंक्ति मिलिटेन्ट बन्न आवश्यक छ । तर पार्टी मिलिटेन्ट बन्दैमा क्रान्तिकारी नबन्न पनि सक्छ । मिलिटेन्ट पार्टीमा हमेशा दुई तत्व हुन आवश्यक छ, एक बैचारिक वा सैद्धान्तिक प्रश्नका साथै ठीक कार्यनीतिक योजना बनाउन सक्नु, दुई, नियमित वर्ग संघर्षको रणभुमिमा हुर्किएको शक्ति हुनु र नहुनुले निर्णायक अर्थ राख्दछ । यो पक्षले तीन पक्षलाई लगातार आक्रमण गरिरहेको हुन्छ र गर्दछ, एक, स्वतस्फुर्तवादी दक्षिणपन्थ प्रवृति, दुई, अराजकवाद र अन्यप्रकारका दक्षिणपन्थी प्रवृति र तेस्रो प्रतिक्रियावादी शक्तिहरु विरुद्ध निर्मम संघर्ष । यो पक्षहरुलाई ठीक ढंगले बुझ्न र कार्यान्वयन हुन नसक्दा हाम्रा गतिविधिहरु निरन्तर गोलचक्करमा फस्ने संभावना हुन्छ । त्यसैले यस्तो भद्रगोलबाट हामी उम्किन सक्नु पर्छ, त्यसको लागि कठोर र तितो यथार्थलाई पनि स्वीकार गर्दै अगाडी बढ्न साहस र तत्परता हुन पर्दछ । यस्तो संघर्षको रणभुमिबाटै विघटन र पुनर्गठन, मिलन र विछोड, सद्भाव र तिरस्कार, संम्बन्ध र विच्छेद सबै तहमा प्रबेश गर्न सक्नु पर्दछ, र मात्र हामी मिलेटेन्ट पार्टीको निर्माण गर्न सक्छौ ।
४) तत्कालिन कार्यक्रमहरुको तर्जुमा र संयुक्त संघर्षहरुमा जोडः–तत्कालिन कार्यक्रमहरुले पार्टी जीवनमा ठुलो महत्व राख्दछ । चाहिदो मात्रामा आन्दोलनलाई उठान गर्न तत्कालिन कार्यक्रमहरुको तर्जुमाले वर्ग संघर्षका आधारलाइ पगडेको हुनुपर्छ । यसो हुदा तय गरेका कार्यक्रमहरुलाई हामीले कार्यान्वयन गरेरै छाड्नुपर्छ । यसको अर्थ हामीले तय गरेका कार्यक्रमहरुले कार्यान्वयन गरेपछि अधिकतम परिणाम दिने गरि सम्पन्न गर्नु सक्नुपर्छ । यदि हामीले तय गरेका कार्यक्रमहरु सम्पन्न गर्न सकेनौ भने जनतामा के कार्यकर्ता पंंक्तिमा पनि ठुलो निराशा र वितृष्णा पैदा हुदै जाने छ । भड्कावहरु देखा पर्ने छ, पार्टी बिर्सजनको दिशातिर अघि बढ्ने छ । यसो हुन नदिन पार्टीभित्र रहेका सबै सक्रिय र अनुशासित पक्तिको योजनाबद्ध छनौट र समुह बनाएर निश्चित गरिएका योजना र कार्यक्रमहरुमा परिचालित गर्न र हुन आवश्यक छ । यसको अर्थ आङ्खनो समुह होईन काम गर्ने समुह बनाउन आवश्यक छ । आसेपासेहरुलाई जोगाएर क्रान्ति सम्पन्न हुदैन, बरु कार्यक्रमहरुको आधारबाट निर्माण गरिने. जनशक्तिको हामीले बढी मात्रमा विश्वास गर्न सक्नु पर्दछ ।
विना योजना हावामा तरवार चलाएर त्यसको केही परिभाषा निस्किदैन भने जस्तै कार्यनीति र रणनीतिका प्रश्नहरुलाई कसरी जोड्ने भन्ने कुरा व्यवहारत लागू गर्न सक्नुपर्छ । यसको अर्थ सिद्धान्त बुझनु एउटा पाटो हो भने त्यसलाइ वैज्ञानिक ढंगले परिणाममुखि बनाउनु कार्यान्वयनको अर्को पाटो हो ।
अहिलेको हाम्रो पार्टीको समस्या भनेको पार्टी सानो छ, हामी धेरै महत्वकांक्षी बन्नु हुदैन, ठुलो काम हाम्रो शक्तिले गर्न सक्दैन, सक्ने काम बिस्तारै गर्दै जानुपर्छ भन्ने बिर्सजनवादी, हिनतावोधी, कुण्ठाग्रस्त र आत्मसमर्पणकारी दृष्टिकोण नै हो । हाम्रो पार्टी सानो छ, शक्तिले हामी कमजोर छौ, यो यथार्थ हो । हामीले क्रान्तिकारी पार्टी निर्माण गर्ने अठोट लिएर नया“ शिराबाट अगाडी नबढी सुखै छैन भन्ने बुझाइबाट अगाडी बढिरहदा यो कुरा त्यतिखेरै सामान्यत सोचेको कुरा हो । तर हामीले हाम्रो आकार ग्रहण गरि सक्दा पनि योजनाबद्ध लाग्न नसकेको तथ्यलाई बस्तुगत समिक्षा गर्न सकिएको छैन ।
अब हामीले आजसम्म तय र कार्यान्वयन गरेका संघर्ष र कार्यक्रमहरुको प्रकारलाई दृष्टान्तको रुपमा चर्चा र बिश्लेषण गरौं । नेपाल र उपत्यका बन्द, सिंहदरवार घेराउ, कोणसभा, यही र यस्ता बिषयमा पर्चा वितरण, भित्तेलेखन, साइकल र मोटरसाइकल ¥याली, संविधानसभाको चुनावमा चुनाव जित्न प्रचारप्रसार आदी प्रकारका कार्यक्रमहरुमा हाम्रो पार्टी लागेको तथ्यहरु हाम्रो अगाडी आउछन् । त्यो पनि यी सबै कार्यक्रमहरुमा हाम्रो पार्टीसंग आबद्ध भएका (पार्टी रेकर्ड अनुसार) कति कार्यकर्ताहरु परिचालित भए र गराउन सक्यौ भन्ने पाटो एकातिर राखेर हेर्दा हामीले सम्पन्न र तय गरेका कार्यक्रमहरुबाट कति आधारभूत वर्ग आकर्षित हुन सके । यस्ता कार्यक्रमहरुले मात्र न्यून चेतना र क्रियाशिलता रहेका आधारभूत वर्ग आकर्षित हुने हुन्छन् कि हुदैनन ?, अब यो पाटोबाट बहस हुन आवश्यक छ । यस्तो मात्रा तथा संख्याका कार्यक्रम गर्न लागि हाम्रो पार्टी चाहिन्छ वा चाहिदैन, यस्ता कार्यक्रमहरु ठूलाठूला मात्रामा र प्रभावकारी ढंगले लागू गर्ने शक्ति र पार्टीहरु अरु नै छन् । यस्ता कार्यक्रमहरु सम्पन्न गरेर त्यही आधारलाई आकर्षण गर्ने अरु नै पार्टी सशक्त छन्, यथेस्ट विद्यमान छन् । तर हामी पनि यस्ता कार्यक्रमहरुबाट आकर्षित हुने आधारलाई मात्र सम्हाल्न कोशिस गरिरहेका त होइनौ वा छैनौ ? प्रश्न चिन्ह खडा भएको छ । तर हामी यसरी नै अगाडी बढ्न सक्ने स्थिति छैन, हामीले शक्ति आर्जन गर्न सक्ने स्थिति छैन । यस्ता कार्यक्रहरु वर्ग संघर्ष भन्दा बढी सम्झौतापूर्ण, हाम्रो नीति अनुसार परिणाममुखी नहुने दिशातिरै उन्मुख हुन्छन् । त्यसैले वर्गसंघर्षलाई अहिलेको परिस्थितिमा पनि शान्तिपर्ण तर शसक्त ढंगले कसरी परिचालित गर्न सकिन्छ र हामी कसरी होमिन सकिन्छ ? नेपाली क्रान्तिको चालक आधार कुन हो र त्यो कस्तो अवस्थामा छ र कहा“ छ ? भन्ने ठम्याईपछि त्यो आधारलाई क्रियाशिल बनाउन व्यवहारत लाग्न सक्नुपर्छ । त्यस्ता कार्यक्रम संचालन र उठानको क्रममा आवश्यकता र प्रकृति अनुसार संयुक्त संघर्षमा जोड दिन आवश्यक छ ।
यि सबै पक्षहरुलाई ध्यानदिन नसक्ने हो भने हाम्रो पार्टीको अलग अस्तित्व बारे सोचनीय बन्दछ । हामीले हाम्रो पार्टीको दार्शनिक मान्यता र कार्यदिशा अनुसार व्यवहारत अगाडि बढ्नु भन्दा अर्को विकल्प हामी सबै क्रान्तिकारीसंंग छैन । मेची–महाकाली अभियानले यिनै विभिन्न पाटाहरु बारे गंम्भिर भएर सोच्न बाध्य बनाएको छ ।